7256 Sayılı Kanun: Tahsilat Barışı, Varlık Barışı, İstihdam Barışı ve Teşvikleri, Vergi Hakkında Özet Bilgi

1) Tahsilat Barışı

Kanunda aksi belirtilmedikçe, 31 Ağustos 2020 tarihinden önceki dönemlere ait olan; vergi borçları, vergi, vergi cezaları, gümrük vergileri, sosyal güvenlik primi (kanunda ayrıca belirtilmiş bazı SGK prim, ceza vb için 31.8.2020 tarihinden sonrakiler de dahil) ve idari para cezaları (trafik, maske kullanımı ve pandemi önlemlerine muhalefet dahil), gecikme zam ve faizleri, ecrimisil fon katkı payları, oda vb. aidatları, otoyol geçiş ücretleri, öğrenim katkı kredileri, emlak vergileri, yasada yer alan ve Amme Alacakları Hakkında Kanuna (6183 SK) göre takip ve tahsil edilmesi gereken amme alacakları; yapılandırmadan faydalanmak isteyenlerin, 31.12.2020 tarihine (mesai bitimine) kadar müracaat etmesi halinde, 6, 9, 12 veya en fazla 18 taksitte, ilgili vadeye göre vade farkı katsayısı uygulanarak ödenmek üzere yeniden yapılandırılır.

Kanun metninden, 31 Ağustos tarihinden önce tespitleri yapılan ve 31.12.2020 tarihine kadar kesinleşen (vergi ceza ihbarnamesi tebliğ edilen, uzlaşma günü verilip de uzlaşma tarihi gelmemiş olan, dava açma süreleri sona ermemiş olan) amme alacaklarının da yararlanacağı anlaşılmaktadır.

Spor kulüplerine 36 aya kadar vade yapılabilir.

Belediyelere ve belediyelere bağlı kuruluşlara 120 aya kadar, yasada belirtilen daha düşük vade katsayıları üzerinden vade yapılabilir. Yasada Cumhurbaşkanına takdire bağlı olarak belirlediği belediyelere erteleme kolaylığı gösterme yetkisi verilmiştir.

Taksitler; 31 Ocak 2021’den (SGK ödemeleri için 28 Şubat 2021’den) başlamak üzere, iki ayda bir ödenir. Yeniden yapılandırılan borçların taksitle yapılacak ödemelerinde;

1) Altı eşit taksit için (1,045),

2) Dokuz eşit taksit için (1,083),

3) On iki eşit taksit için (1,105),

4) On sekiz eşit taksit için (1,15),

katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar, taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Borcunuzu ve taksit seçeneklerinize göre ödeme tutarlarını ilgili alacaklı amme idaresinden öğrenebilirsiniz.

Ocak 2021 sonuna kadar (SGK borçları için Şubat 2021 sonuna kadar), borcun tamamının peşin ödenmesi halinde, (vade farkı katsayısı uygulanmaz) Yİ-ÜFE oranlarında işletilmiş yeniden yapılandırma faizlerinin %90’ı silinir.

Hesaplanan tutarların tamamının ikinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde vade farkı katsayısı uygulanmaz, Yİ-ÜFE oranlarında işletilmiş yeniden yapılandırma faizlerinin %50’si silinir.

Kesinleşmiş (vadesi geldiği hâlde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan) alacaklarda gecikme faizi ve zammı yerine, daha düşük Yİ-ÜFE aylık değişim oranlarına göre hesaplama yapılarak taksitlendirme yapılır, asla bağlı vergi cezaları tahsil edilmez (7256 SK Md.2).

Bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen vergi cezalarının (usulsüzlük, özel usulsüzlük gibi) %50’sinin, bunlara işletilmiş olan gecikme faizi ve gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilir.

Kanunun yayımı tarihi itibarıyla yargı kararı ile kesinleştiği hâlde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar ile ihtirazi kayıtla yapılmış beyanlar için de aynı kolaylıklar sağlanır.

Borçlular kredi karlarına taksit vadelerinde otomatik ödeme talimatı verebilirler.

Borçlular KDV iadesi, stopaj vb. alacaklarını eksiksiz olarak tevsik ederek müracaat etmek kaydıyla borçlarına mahsup ettirebilirler.

Yeniden yapılandırılan alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir.

Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve ilgili maddeler uyarınca dava açmamaları veya açılan davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gereken borçluların, bu Kanun hükümlerinden yararlanabilmeleri için ilgili maddelerde belirlenen başvuru sürelerinde, yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri şarttır. Borçlularca, bu Kanun hükümlerinden yararlanılmak üzere davadan vazgeçilmesi hâlinde idarece de ihtilaflar sürdürülmez.

Bu Kanun kapsamındaki alacaklara ilişkin ilgili mevzuatta yer alan özel hükümler saklı kalmak kaydıyla taksit ödeme süresince zamanaşımı süreleri işlemez.

Aslı 100.-TL’nı, fer’i (faizi vs.) 200 .-TL’nı geçmeyen amme alacaklarının tahsilinden vazgeçilir.

Ödenmesi Gereken Taksitlerin Vadesinde Ödenmemesi: 7256 SK’a göre ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi hâlinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır. İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır.

Bu Kanun kapsamına giren alacakların yukarıda belirtilen şekilde tamamen ödenmemiş olması hâlinde borçlular, ödedikleri tutarlar kadar bu Kanun hükümlerinden yararlanırlar. Kanun kapsamında yapılandırıldığı hâlde bu Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmeyen alacakların yapılandırma öncesi türü ve vadesi dikkate alınarak takip işlemleri ilgili mevzuat kapsamında yapılır ve bu Kanunun yayımı tarihinden önce başlamış olan takip işlemleri geçerliliğini koruyarak kaldığı yerden devam eder.

Daha önce çıkarılan yasalara göre (7143 SK hariç) yeniden yapılandırılmış olan amme borçlarının henüz ödenmemiş kısmı için bu yasaya göre (7256 SK) yeniden yapılandırma uygulanmaz.

2) Varlık Barışı

(i) Yurt dışındaki varlıklar: Gelir Vergisi Kanunu’na Geçici 93’üncü madde eklenmiştir. Buna göre; yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını (hisse senedi, tahvil, hazine bonosu vb), 30/6/2021 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilirler.

Yurt dışında olduğu bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır.

Bu varlıkları, Türkiye’ye getirmeksizin yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullandıkları kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin kapatılmasında kullanılabilirler.

Geçici 93’üncü maddenin yürürlük tarihi olan 7256 SK’nun resmi gazetede yayınlandığı tarihten önce yurt dışından getirilerek sermaye avansları hesabında izlenmekte olan varlıkların, avanslardan düşülmesi (örneğin sermaye hesabına ilavesi) kaydıyla bu madde hükümlerinden yararlandırılır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler, bu madde kapsamında Türkiye’ye getirilen varlıklarını, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dâhil edebilecekleri gibi aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebilirler.

(ii) Yurt içindeki varlıklar: Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 30/6/2021 tarihine kadar vergi dairelerine bildirilir. Bildirilen söz konusu varlıklar, 30/6/2021 tarihine kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilebilir. Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilir.

Bu fıkra kapsamında bildirilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması hâlinde, sermaye artırım kararının bildirim tarihi itibarıyla alınmış olması ve söz konusu kararın bildirim tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi kaydıyla, bu madde hükümlerinden faydalanılabilir.

(iii) Yurt dışından getirilen veya yurt içindeki varlıklar için uygulanacak ortak hükümler: Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmez.

Bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz.

Cumhurbaşkanı, bu maddede yer alan süreleri, bitim tarihlerinden itibaren her defasında altı ayı geçmeyen süreler hâlinde bir yıla kadar uzatmaya; Hazine ve Maliye Bakanlığı, madde kapsamına giren varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ve bildirimi ile işletmeye dâhil edilmelerine ilişkin hususları, bildirime esas değerlerin tespiti, bildirimin şekli, içeriği ve ekleri ile yapılacağı yeri, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

3) İstihdam Barışı ve SGK Teşviki

İşsizlik fonundan ödeme yapılması: 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen Ek Madde 7 uyarınca; işsizlik ödeneğinden yararlanan ve işten ayrılmasını takip eden 90 gün içerisinde özel sektör işyerlerinde yeniden işe giren ve işe girdiği tarihten itibaren hizmet akdine tabi olarak en az on iki ay süreyle kesintisiz çalışanların talepte bulunmaları halinde; işe başladıkları tarihten önce yararlandıkları en son işsizlik ödeneği süresi için Kurumca Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeme yapıldığı tarihte geçerli prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak uzun vadeli sigorta primi işveren ve sigortalı hisselerinin tamamı işsizlik fonundan karşılanır. Bu haktan aynı işsizlik ödeneği hak sahipliği için sadece bir defa yararlanılır.

Yeni istihdam yaratan işverenlerin sigorta prim paylarının işsizlik fonundan karşılanması: 4447 İşsizlik Sigortası Kanunu’nun Geçici 10’uncu maddesinde yer alan koşullarla en az altı ay işsiz kalıp da yeniden istihdam edilenlerin işveren sigorta primlerinin işsizlik fonundan ödenmesine, Cumhurbaşkanı kararıyla 31.12.2023 tarihine kadar devam olunur.

İş ve İşçi Bulma Kurumuna kayıtlı işsizlerden istihdam edilenlerin sigorta prim paylarının işverene prim desteği olarak işsizlik fonundan karşılanması: 4447 İşsizlik Sigortası Kanunu’nun Geçici 19’uncu maddesinde yer alan koşullarla, Kuruma kayıtlı işsiz olanlardan istihdam edilenleri çalışana ve istihdam edilene ait sigorta prim paylarının işsizlik fonundan karşılanması ve karşılanan tutarın beyan edilecek toplam primlerden mahsup edilmek üzere işverene destek sağlanmasının süresi Cumhurbaşkanı kararıyla 31.12.2023 tarihine kadar uzatılabilir.

İş ve İşçi Bulma Kurumuna kayıtlı işsizlerden istihdam edilenlerin gelir vergilerinin 12 ay süreyle muhtasar beyannamede beyan edilen vergilerden mahsup edilmesine ilişkin vergi desteğinin süresini Cumhurbaşkanı 31.12.2023 tarihine kadar uzatabilir (4447 SK Geçici Md. 22).

Esnaf Ahilik Sandığına ilişkin 5510 SK’da yer alan hükümler 31.12.2023 tarihine kadar uygulanmaz.

Kısa çalışma ödeneğinin süresi ve uygulaması, işsizlik fonundan işverene sağlanan destek Cumhurbaşkanı kararıyla 30.6.2021 tarihine kadar uzatılabilir (4477 SK Geçici Md. 23 ve 26)

4447 SK’a eklenen Geçici 27’nci ve Geçici 28’inci maddeler uyarınca; işverenlere kayıt dışı istihdam için af uygulanıp, istihdama fiilen devam etmeleri halinde, işsizlik fonundan işverene her bir prim ödeme gün sayısı üzerinden 44.15 TL işveren desteği sağlanır. Kayıt dışı istihdam eden ise, her türlü haklarından feragat etmiş sayılır. Hizmetleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin çalıştırıldığı işveren tarafından kabul edilenlere, işveren tarafından bu şekilde çalıştırıldıkları döneme ilişkin olarak ücret ve ücrete bağlı hakları hariç olmak üzere diğer haklarından feragat etmiş sayılır ve bu şekilde çalıştırıldıkları dönemde ilgili mevzuatı uyarınca daha önce yararlanmış oldukları sosyal yardım ve diğer haklar borç çıkarılmaz. Bu maddeler uyarınca başvuruda bulunanlardan hizmetlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin istihdam ettiğini kabul eden işverenlere; ilgililerin işveren yanında hizmetleri bildirilmeksizin çalıştırıldığı dönemler için 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesine göre idari para cezası uygulanmaz, işsizlik sigortası primi de dâhil olmak üzere sigorta primi tahakkuk ettirilmez ve ilgili mevzuatta yer alan ortalama ve toplam sigortalı sayısı hesabında dikkate alınmaz. Bu işverenlerin, hizmetlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin istihdam ettiğini kabul etmesi; bu Kanun veya diğer Kanunlar uyarınca sağlanan sigorta primi indirimi, teşvik ve desteklerden yararlanmasına engel teşkil etmez ve daha önce yararlanmış oldukları sigorta primi indirimi, teşvik ve destekler için borç çıkarılmaz.

4) Diğer Düzenlemeler

Evden satış yapan esnafa vergi muaflığı: Ayrı bir iş yeri açmaksızın seri üretim yapabilen makine ve alet kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlardan toplam yıllık satış geliri 220.000.-TL’nı aşmayanlardan (her yıl yeniden değerlenir)  esnaf muaflığı belgesi alanlar esnaf (vergi) muaflığından yararlandırılır.  Esnaf muaflığından yararlananlar Türkiye’de kurulu bankada bir ticari hesap açarak, tüm hasılatın sadece bu hesap aracılığıyla tahsil eder. Bankalar, bu bent kapsamında açılan ticari hesaplara aktarılan tutarlar üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %4 (bir ve üzeri işçi çalıştırıldığı durumda %2) oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve GVK 98 ve 119 uncu maddelerdeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür. İstihdama bağlı indirimli oranın uygulanması için ilgili ayda bir işçinin en az on gün süreyle çalıştırılması gerekir.

E-ticaret gümrük beyannamesiyle ihracat yapan kişilere %50 ihracat kazancı indirimi: Tam mükellef gerçek kişilerin, Gümrük Kanunu’nun 225’inci maddesi kapsamında yetkili Posta İdaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannamesiyle gerçekleştirdikleri mal ihracatı kapsamında elde ettikleri kazancın %50’si gelir vergisi beyannamesinde beyan edilecek gelirlerden indirilir. Bu indirimden yararlanılabilmesi için bu kapsamda sayılan ihracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması, daha fazla olanların ise, kademeli olarak en fazla üç tam zamanlı personel istihdam etmeleri gerekir.

Türkiye’de kurulu sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri hisse senetleri veya ortaklık paylarını sermaye azaltımı yoluyla itfa etmeleri veya etmemeleri veya elden çıkarmaları ya da çıkarmamaları halinde %15 oranında vergi tevkifatı uygulaması: Tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi hisse senetlerini veya ortaklık paylarını,

i) Sermaye azaltımı yoluyla itfa etmeleri hâlinde iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutar sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret sicilinde tescil edildiği tarih,

ii) İktisap bedelinin altında bir bedel karşılığında elden çıkarmaları hâlinde iktisap bedeli ile elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutar elden çıkarma tarihi,

iii) İktisap ettikleri tarihten itibaren iki tam yıl içerisinde, sermaye azaltımı yoluyla itfa etmemeleri veya elden çıkarmamaları hâlinde, iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutar iktisap tarihinden itibaren iki tam yıllık sürenin son günü,

itibarıyla dağıtılmış kâr payı sayılır ve bu tutarlar üzerinden %15 oranında vergi tevkifatı yapılır. Bu fıkra kapsamında tevkif edilen vergiler herhangi bir vergiden mahsup edilemez.

GVK Geçici Md. 67 uyarınca menkul sermaye iratlarının vergilendirilmesinde, vergi tevkifatı uygulamasında bazı değişiklikler ve ilaveler yapılmıştır. Döviz, kıymetli madenler ve Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen diğer varlıklar üzerine yapılan kaldıraçlı işlemlere ilişkin sözleşmeler tevkifat kapsamına alınmıştır. Madde hükmünün uygulama süresi; 31.12.2025 tarihine kadar uzatılmıştır:

Yarışmalara katılan atların jokeyleri, jokey yamakları ve antrenörlerine ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılır.

Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin teslim süresi 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılmıştır.

 

Yukarıda önemli görülen hususlarda genel bilgi sunmak amacıyla özet olarak yer verilen, dolayısıyla eksiklik içeren, 7256 Sayılı Kanun hükümlerinin uygulamasıyla ilgili detay bilgi almak için GRANİT ile iletişime geçiniz.